راپچر دیسک (رپچر دیسک)

توضیحات

راپچر دیسک (رپچر دیسک) که دیسک انفجاری و یا دیافراگم انفجاری هم نامیده می‌شود، یک وسیله کنترل فشار است که برای محافظت از مخازن تحت فشار و یا تجهیزاتی که احتمال وجود فشار بسیار زیاد و یا خلا ناگهانی در آنها وجود دارد، به کار می‌رود.

این تجهیزات بر روی مخازن نصب می شوند و به کمک آنها می توان ضریب امنیت و ایمنی را افزایش داد. همانطور که می دانیم بر روی مخازن از شیرهای ایمنی با نام Pressure Safety valve استفاده می گردد که این شیرها دارای setpoint مشخص و تنظیم شده ای می باشند. چنانچه فشار داخل تانک (مخزن) به فشار setpoint ولو ایمنی برسد، شیر اطمینان باز شده و مسیر خروج سیال را فراهم می کند. این امر از ترکیدگی مخزن در فشارهای بالا جلوگیری می کند. چنانچه شیر اطمینان دچار عیب مکانیکی و زنگ زدگی ادوات داخلی گردد، در نقطه setpoint واکنش لازم را نشان نداده و لذا فشار مخزن بالا خواهد رفت. در این شرایط Rupture disk نقش خود را ایفا خواهد کرد

عملکرد راپچر دیسک:

راپچر دیسک ها به روش‌های متفاوتی عمل می‌کنند. برخی از آنها دارای برش‌ها و یا شیارهای مخصوص بوده و برخی دیگر بر اثر برخورد با یک تیغه عمل می کنند. اساس عملکرد راپچر دیسک، پاره شدن یک دیافراگم بر اثر رسیدن به حد تنش پارگی است. زمانی که فشار داخل مخزن از حد مجاز بالاتر رود، تنش ناشی از فشار تغییرات دمای وارده بر سطح راپچردیسک،
باعث پارگی آن شده و فشار داخل مخزن با سرعت بالایی کاهش یافته و تنش وارد بر مخزن از بین می رود.

راپچر دیسک با توجه به اینکه بر اساس خواص مکانیکی پایه مواد طراحی می‌شود، عملکرد بسیار دقیق و مطمئنی دارد. برای حفظ قابلیت اطمینان بالای راپچر دیسک در محیط‌ های خورنده نیز راه‌های مختلفی وجود دارد.

یکی از این را‌ه‌ها جلوگیری از تماس دیافراگم با محیط خورنده به کمک یک لایه فیلم تفلون است که مقاوم به خوردگی بوده و جلوی تماس مواد با دیافراگم را می‌گیرد.

روش دیگر استفاده از مواد مقاوم به خوردگی مانند نیکل و مونل و اینکونل است. دقت کنید که این روش برای شیرهای اطمینان نیز کاربرد دارد ولی با توجه به وزن بالای شیر اطمینان‌ها، اختلاف هزینه بسیار بالایی میان راپچر دیسک و شیر اطمینان با جنس مشابه به وجود می‌آید.